Προβλήματα του ήπατος

Το ήπαρ είναι ένα όργανο που βρίσκεται στο πάνω δεξί μέρος της κοιλιάς, ακριβώς κάτω από τον θωρακικό κλοβό. Το ήπαρ έχει πολλαπλές λειτουργίες και μία από τις κύριες είναι να φιλτράρει τοξικές ουσίες και να τις αφαιρεί από το αίμα. Το ήπαρ επίσης παράγει χολή και πρωτεΐνες που βοηθούν στην πέψη των τροφών. Η χολή που παράγεται από το ήπαρ αποθηκεύεται προσωρινά στη χοληδόχο κύστη και στη συνέχεια απελευθερώνεται στο έντερο για να βοηθήσει στην πέψη.

Μερικές φορές μπορεί να παρουσιαστούν προβλήματα με το ήπαρ. Τα προβλήματα του ήπατος περιλαμβάνουν:

Ηπατική ίνωση ή κίρρωση, όπου ο ηπατικός ιστός γίνεται ουλώδης.
Ηπατική ανεπάρκεια, όπου η λειτουργία του ήπατος μειώνεται ή σταματά να λειτουργεί.
Βλάβη στους χοληφόρους αγωγούς, η οποία μπορεί να επηρεάσει την απελευθέρωση της χολής από τη χοληδόχο κύστη.
Υπερφόρτωση σιδήρου, όπου το ήπαρ δεν απορροφά αρκετό σίδηρο από την κυκλοφορία του αίματος. Αυτό προκαλεί τη συσσώρευση υπερβολικού σιδήρου στο σώμα (υπερφόρτωση σιδήρου).

Τα περισσότερα αποθεραπευμένα άτομα δεν αναπτύσσουν προβλήματα του ήπατος. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να κάνει το κάθε άτομο για να μειώσει τον κίνδυνο προβλημάτων του ήπατος, όπως η αποφυγή ή ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ.

1 2 3 4

Το ήπαρ
Δημιουργήθηκε με το BioRender.com
Περάστε πάνω από τα γράμματα/αριθμούς στο σχήμα για περισσότερες πληροφορίες.

Διατρέχω υψηλότερο κίνδυνο για προβλήματα του ήπατος;

Οποιοδήποτε άτομο, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων που δεν έχουν λάβει ποτέ θεραπεία για καρκίνο, μπορεί να αναπτύξει προβλήματα του ήπατος. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ορισμένες ιατρικές καταστάσεις και θεραπείες για τον καρκίνο που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων του ήπατος αργότερα στη ζωή. Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν εξαρτώνται από τον τύπο της θεραπείας που λήφθηκε για τον καρκίνο.

Οι παρακάτω ιατρικές καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα του ήπατος:

Μια χρόνια (μακροχρόνια) ιογενής λοίμωξη του ήπατος, επίσης γνωστή ως ιογενής ηπατίτιδα.
Χρόνια νόσος μοσχεύματος κατά ξενιστή (GvHD), που μπορεί να συμβεί μετά από μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων.
Σύνδρομο απόφραξης των ημιτονοειδών αγγείων (φλεβοαποφρακτική νόσος), όπου μικρότερα αιμοφόρα αγγεία στο ήπαρ είναι μπλοκαρισμένα.

Αν λάβατε τις παρακάτω θεραπείες, αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο προβλημάτων του ήπατος:

Ακτινοθεραπεία στο ήπαρ ή σε περιοχή που περιλαμβάνει το ήπαρ.
Μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων.
Ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα (μεθοτρεξάτη, μερκαπτοπουρίνη, θειογουανίνη, δακτινομυκίνη και βουσουλφάνη). Κάθε δόση αυτών των χημειοθεραπευτικών φαρμάκων μπορεί να προκαλέσει προβλήματα του ήπατος.
Πολλαπλές μεταγγίσεις ερυθρών αιμοσφαιρίων ως παράγοντας κινδύνου για υπερφόρτωση σιδήρου.
Χειρουργική επέμβαση στο ήπαρ.

Μπορείτε να μάθετε αν έχετε λάβει κάποια από αυτές τις θεραπείες κοιτάζοντας την περίληψη της θεραπείας σας. Αν δεν έχετε περίληψη θεραπείας ή αν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις, επικοινωνήστε με το νοσοκομείο που σας παρακολουθεί.

Αν εμφανίσετε προβλήματα του ήπατος, αυτό δεν σημαίνει πάντα ότι προκλήθηκαν από τη θεραπεία για τον καρκίνο. Τα προβλήματα του ήπατος μπορεί να έχουν άλλες αιτίες, όπως η κατανάλωση (πολύ) αλκοόλ, ορισμένες λοιμώξεις, η δυσλιπιδαιμία και το υπερβολικό βάρος. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δυσλιπιδαιμία και το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία, παρακαλώ διαβάστε: Δυσλιπιδαιμία και Υπερβολικό βάρος και παχυσαρκία.

Ποια είναι τα συμπτώματα και τα σημεία των προβλημάτων του ήπατος;

Υπάρχουν συμπτώματα και σημεία που μπορούν να σας πουν αν μπορεί να έχετε προβλήματα με το ήπαρ. Μπορεί να μην έχετε αυτά τα συμπτώματα και σημεία αυτή τη στιγμή, αλλά είναι σημαντικό να έχετε γνώση γι’ αυτά σε περίπτωση που μπορεί να αναπτυχθούν στο μέλλον.

Αυτά τα συμπτώματα και σημεία μπορεί να υποδεικνύουν ότι έχετε προβλήματα του ήπατος:

Κίτρινα μάτια και/ή δέρμα. Αυτό είναι επίσης γνωστό ως ίκτερος.
Σκούρα πορτοκαλί, κεχριμπαρένια ή καφέ χρώμα ούρων και/ή ανοιχτά κόπρανα.
Ναυτία, εμετός ή κοιλιακός πόνος.
Φαγούρα στο δέρμα.
Αίσθημα (πολύ) κουρασμένου όλη την ώρα.
Ευκολία στους μώλωπες.

Αν αναγνωρίζετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα ή σημεία σε εσάς, παρακαλώ επικοινωνήστε με τον γενικό σας ιατρό ή τον ειδικό που σας παρακολουθεί.

Διατρέχω υψηλότερο κίνδυνο για προβλήματα του ήπατος. Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω και πότε;

Αν διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για προβλήματα του ήπατος, συνιστάται να:

Κάνετε φυσική εξέταση μία φορά κατά την είσοδο στην παρακολούθηση της μακροχρόνιας φροντίδας σας (LTFU).
Κάνετε εξέταση αίματος για τη μέτρηση των πρωτεϊνών (ενζύμων) στο αίμα μία φορά κατά την είσοδο στην παρακολούθηση της μακροχρόνιας φροντίδας σας (LTFU).

Αν έχετε λάβει 10 ή περισσότερες μεταγγίσεις ερυθρών αιμοσφαιρίων, συνιστάται επίσης να κάνετε εξέταση αίματος που μετρά τη φερριτίνη (άλλη πρωτεΐνη που παράγεται από το ήπαρ) μία φορά κατά την είσοδο στην παρακολούθηση της μακροχρόνιας φροντίδας σας (LTFU).

Αν οι εξετάσεις αίματος σας είναι ανώμαλες, μπορεί να είναι απαραίτητο να επιβεβαιώσετε τη διάγνωση επαναλαμβάνοντας την εξέταση αίματος. Μερικές φορές είναι απαραίτητες πρόσθετες εξετάσεις, όπως υπερηχογράφημα του ήπατος.

Τι γίνεται αν έχω προβλήματα του ήπατος;

Αν έχετε προβλήματα του ήπατος, ο γενικός σας ιατρός ή ο ειδικός της παρακολούθησης πιθανόν να σας παραπέμψει σε έναν:

Ηπατολόγο (ιατρός που ειδικεύεται στο ήπαρ)
Γαστρεντερολόγο (ιατρός που ειδικεύεται στο πεπτικό σύστημα)

Ο ειδικός μπορεί να συζητήσει διάφορες επιλογές θεραπείας μαζί σας.

Επιπλέον, όταν έχετε προβλήματα του ήπατος, συνιστάται να αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ και τη λήψη φαρμάκων χωρίς συνταγή που μπορεί να βλάψουν περαιτέρω τη λειτουργία του ήπατος (π.χ. Παρακεταμόλη, Ιβουπροφαίνη). Η συνταγογραφούμενη φαρμακευτική αγωγή μπορεί επίσης να είναι επιβλαβής για το ήπαρ, αλλά πριν διακόψετε τη λήψη οποιουδήποτε συνταγογραφούμενου φαρμάκου, συζητήστε πάντα με τον γενικό σας ιατρό ή τον ειδικό που σας παρακολουθεί.

Τι άλλο μπορώ να κάνω;

Το να γνωρίζετε ότι βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο για προβλήματα του ήπατος μπορεί να είναι δύσκολο. Η συζήτηση με φίλους και οικογένεια μπορεί να είναι βοηθητική, όπως επίσης και η συμβουλευτική από ειδικούς και/ή η επαφή με ομάδες υποστήριξης, όπως οργανώσεις ασθενών. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη φροντίδα της ψυχικής σας υγείας, παρακαλώ διαβάστε: Προβλήματα ψυχικής υγείας.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο προβλημάτων του ήπατος, η υιοθέτηση ή η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και υγιούς βάρους είναι εξαιρετικά σημαντική. Ειδικά, είναι σημαντικό να αποφύγετε ή να περιορίσετε τη χρήση αλκοόλ. Η φροντίδα της ψυχικής υγείας σας μπορεί να είναι ευεργετική· ακόμα και μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής σας μπορούν να έχουν θετική επίδραση τόσο στη φυσική όσο και στην ψυχική σας υγεία. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, παρακαλώ διαβάστε: Προαγωγή υγείας.

Ο εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Α και Β μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων του ήπατος. Ένας εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Β θα σας προστατεύσει επίσης από λοίμωξη με ηπατίτιδα D. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια κατά της ηπατίτιδας C και Ε. Αν θέλετε να εμβολιαστείτε, παρακαλώ συζητήστε το με τον γενικό σας ιατρό ή τον ειδικό που σας παρακολουθεί.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε τη δυνατότητα ανάπτυξης προβλημάτων του ήπατος και ότι γνωρίζετε τα συμπτώματα και τα σημεία. Αν έχετε περαιτέρω ερωτήσεις ή αν οι πληροφορίες σε αυτό το φυλλάδιο σας ανησυχούν, παρακαλώ επικοινωνήστε με τον γενικό σας ιατρό ή τον ειδικό που σας παρακολουθεί.

Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;

Μπορεί να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα προβλήματα του ήπατος στο διαδίκτυο. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι αυτές οι πληροφορίες δεν είναι πάντα ενημερωμένες ή ακριβείς.

Μερικές πηγές για περαιτέρω πληροφορίες είναι:

British Liver Trust: Εδώ μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα προβλήματα του ήπατος και για την υποστήριξη αυτών που επηρεάζονται από αυτά στο Ηνωμένο Βασίλειο
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ): Εδώ μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους διάφορους τύπους ιών ηπατίτιδας

Σε αυτόν τον ιστότοπο, μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα:

Παρακαλώ σημειώστε

Αυτή η περίληψη PLAIN βασίζεται στην κατευθυντήρια γραμμή του IGHG* για την “Ηπατική τοξικότητα” [1].

Παρόλο που η ομάδα πληροφοριών PanCare PLAIN προσπαθεί να παρέχει ακριβείς και πλήρεις πληροφορίες που είναι ενημερωμένες κατά την ημερομηνία δημοσίευσης, μπορείτε να ελέγξετε με τον γενικό ιατρό σας ή τον ειδικό που σας παρακολουθεί αν η παρούσα περίληψη αντικατοπτρίζει τις πιο πρόσφατες διαθέσιμες πληροφορίες και αν είναι σχετικές για εσάς.

Μην βασίζεστε αποκλειστικά σε αυτές τις πληροφορίες. Το ιδανικό είναι να ζητήσετε τη συμβουλή ενός ειδικευμένου ιατρού εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με μια συγκεκριμένη ιατρική κατάσταση, ασθένεια, διάγνωση ή σύμπτωμα.

Καμία εγγύηση ή δήλωση, ρητή ή σιωπηρή, δεν παρέχεται σχετικά με την ακρίβεια, την αξιοπιστία, την πληρότητα, τη συνάφεια ή την επικαιρότητα των πληροφοριών αυτών. Η PanCare παρήγαγε την αγγλική έκδοση και η PanCare δεν ευθύνεται για τις μεταφρασμένες εκδόσεις της παρούσας περίληψης. Η Ελληνική έκδοση των περιλήψεων PLAIN δημιουργήθηκε από το Κύτταρο.

*Διεθνής Ομάδα Εναρμόνισης Κατευθυντήριων Γραμμών για τις Ύστερες Επιπτώσεις του Καρκίνου της Παιδικής Ηλικίας

[1] Bardi, E. et al. (2021) Late hepatic toxicity surveillance for survivors of childhood, adolescent and young adult cancer: Recommendations from the international late effects of childhood cancer guideline harmonization group. Διαθέσιμο στο: https://www.cancertreatmentreviews.com/article/S0305-7372(21)00144-4/fulltext