Δευτερογενείς νεοπλασίες: Καρκίνος του δέρματος

This page is part of the Greek version of the PanCare PLAIN summaries.
Έκδοση 2: 09/12/2024

Αυτό το φυλλάδιο είναι συνέχεια του φυλλαδίου «Δευτερογενείς Νεοπλασίες: Γενικά». Παρακαλώ διαβάστε πρώτα εκείνο το φυλλάδιο πριν συνεχίσετε.

Αυτή η περίληψη PLAIN βασίζεται στην οδηγία του PanCareFollowUp για τις “Δευτερογενείς Νεοπλασίες” [1], η οποία βασίζεται στη συναίνεση διαφόρων εθνικών οδηγιών.

Δευτερογενής καρκίνος: καρκίνος του δέρματος

Το δέρμα μας είναι πολύ σύνθετο και έχει πολλές λειτουργίες. Για παράδειγμα, το δέρμα μας προστατεύει από τα κακά βακτήρια, τους ιούς και τις τοξίνες. Μας επιτρέπει επίσης να αισθανόμαστε αισθήσεις όπως η αφή ή η θερμότητα και το κρύο.

Το δέρμα περιέχει διαφορετικούς τύπους επιθηλιακών κυττάρων, όπως τα βασικά κύτταρα, τα μελανοκύτταρα και τα πλακώδη κύτταρα. Μερικές φορές, τα κύτταρα που αποτελούν το δέρμα μπορεί να γίνουν κακοήθη. Αυτό σημαίνει ότι δεν λειτουργούν πλέον σωστά και πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, προκαλώντας την ανάπτυξη ενός όγκου. Όταν συμβαίνει αυτό, ονομάζεται καρκίνος του δέρματος.

Οι διάφοροι τύποι καρκίνου του δέρματος περιλαμβάνουν:

  • Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, όπου τα βασικά κύτταρα γίνονται κακοήθη.
  • Καρκίνωμα από πλακώδη κύτταρα, όπου τα πλακώδη κύτταρα γίνονται κακοήθη.
  • Μελάνωμα, όπου τα μελανοκύτταρα γίνονται κακοήθη. Το μελάνωμα είναι ο πιο επιθετικός, αλλά και ο λιγότερο συχνός τύπος καρκίνου του δέρματος.

Λόγω της θεραπείας του πρώτου καρκίνου, τα αποθεραπευμένα άτομα έχουν μερικές φορές υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος. Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορεί το κάθε άτομο να κάνει για να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος, όπως η αποφυγή της (υπερβολικής) έκθεσης στον ήλιο, ιδίως στο μέσο της ημέρας.

Skin A B 1 2 3 4 5 6 7

Το δέρμα
Δημιουργήθηκε με το BioRender.com
Περάστε πάνω από τα γράμματα/αριθμούς στο σχήμα για περισσότερες πληροφορίες.

Διατρέχω μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του δέρματος;

Οποιοδήποτε άτομο, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων που δεν έχουν υποβληθεί ποτέ σε θεραπεία για καρκίνο, μπορεί να αναπτύξει καρκίνο του δέρματος. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες θεραπείες για τον καρκίνο που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος ως δευτερογενή καρκίνο αργότερα στη ζωή.

Οι ακόλουθες θεραπείες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος:

  • Ακτινοθεραπεία. Το μέρος του σώματος που υποβάλλεται σε ακτινοθεραπεία διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος.
  • Μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων, ιδίως με ιστορικό δερματικής νόσου μοσχεύματος έναντι του ξενιστή (GvHD)

Μπορείτε να διαπιστώσετε αν έχετε λάβει κάποια από αυτές τις θεραπείες κοιτάζοντας την περίληψη της θεραπείας σας. Εάν δεν έχετε την περίληψη της θεραπείας σας ή εάν έχετε οποιαδήποτε ερώτηση, επικοινωνήστε με το νοσοκομείο της νοσηλείας σας.

Εάν αναπτύξετε καρκίνο του δέρματος, αυτό δεν σημαίνει πάντα ότι οφείλεται στη θεραπεία του πρώτου σας καρκίνου. Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να έχει άλλες αιτίες, όπως η (υπερβολική) έκθεση στον ήλιο. Ο καρκίνος του δέρματος είναι πιο συχνός σε άτομα με ανοιχτόχρωμο τύπο δέρματος και μεγαλύτερη ηλικία. Εάν ο καρκίνος σε ασυνήθιστα νεαρή ηλικία είναι συχνός στην οικογένειά σας, αυτό μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος.

Ποια είναι τα συμπτώματα και τα σημεία του καρκίνου του δέρματος;

Υπάρχουν συμπτώματα και σημεία που μπορούν να σας υποδείξουν αν έχετε καρκίνο του δέρματος. Μπορεί να μην έχετε αυτά τα συμπτώματα και τα σημεία αυτή τη στιγμή, αλλά είναι σημαντικό να τα γνωρίζετε σε περίπτωση που εμφανιστούν στο μέλλον.

Αυτά τα συμπτώματα και σημεία μπορεί να υποδηλώνουν ότι έχετε βασικοκυτταρικό καρκίνωμα:

  • Ανυψωμένο, διαφανές ή μαργαριταρένιο εξόγκωμα(-ατα) στο δέρμα
  • Λεπιδώδες έμπλαστρο(-α) στο δέρμα
  • Ερεθισμένο σημείο στο δέρμα που προκαλεί φαγούρα
  • Σημεία στο δέρμα με καφέ ή μαύρες κηλίδες
  • Μια πληγή που δεν επουλώνεται ή επουλώνεται αλλά επανέρχεται

Τα συμπτώματα και τα σημεία του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος είναι:

  • Ένα σταθερό, ροζ εξόγκωμα με φολιδωτή κρούστα
  • Ένα εξόγκωμα που αιμορραγεί εύκολα
  • Πόνος ή ευαισθησία στο σημείο που βρίσκεται το εξόγκωμα

Τα συμπτώματα και τα σημεία του μελανώματος είναι:

  • Μια κηλίδα που μοιάζει με ελιά
  • Ένα νέο ή πρόσφατα αλλαγμένο σημείο που δεν φεύγει

Για να διακρίνετε το μελάνωμα από μια κανονική ελιά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον κανόνα ABCDE:

A Ασυμμετρία Melanomas are often asymmetric in shape, whereas moles are symmetric.
B Σύνορα The border of melanomas is often uneven, or ragged.
C Χρώμα A mole usually has one colour, whereas melanomas are often a mix of 2 or more colours.
D Διάμετρος Melanomas are often larger (> 6 mm) than moles (< 6 mm).
E Εξέλιξη Τα μελανώματα μπορεί να αλλάξουν μέγεθος, χρώμα, περίγραμμα ή σχήμα. Οι κρεατοελιές συνήθως παραμένουν οι ίδιες.

Αυτά τα συμπτώματα και σημεία συχνά προκαλούνται από κάτι άλλο. Ωστόσο, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου του δέρματος είναι πολύ σημαντική. Εάν παρουσιάσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα ή σημεία, παρακαλείστε να επικοινωνήσετε σύντομα με τον γενικό σας ιατρό ή τον ειδικό που σας παρακολουθεί.

Διατρέχω υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του δέρματος. Ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνω και πότε;

Εάν διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο του δέρματος, συνιστάται ιδιαίτερα να επιθεωρείτε το δέρμα σας κάθε 6 μήνες για νέες κηλίδες ή μεταβαλλόμενες ελιές. Εάν υποψιάζεστε καρκίνο του δέρματος ή όταν έχετε αμφιβολίες, δείξτε το εξόγκωμα, την κηλίδα ή την ελιά στον γενικό σας ιατρό ή στον ειδικό που σας παρακολουθεί.

Συνιστάται επίσης να:

  • Συζητήσετε το οικογενειακό ιστορικό σας για καρκίνο του δέρματος με τον ειδικό που σας παρακολουθεί τουλάχιστον κάθε 2 χρόνια.
  • Να εξετάζετε το δέρμα σας τουλάχιστον κάθε 2 χρόνια.

Τι συμβαίνει αν (μπορεί να) έχω καρκίνο του δέρματος;

Εάν έχετε ένα εξόγκωμα, ένα σημάδι ή μια ελιά που μπορεί να είναι καρκίνος του δέρματος, ο γενικός σας ιατρός ή ο ειδικός που σας παρακολουθεί πιθανόν να σας παραπέμψει σε:

  • Δερματολόγο (γιατρός που ειδικεύεται στο δέρμα)

Ο δερματολόγος μπορεί να συζητήσει μαζί σας διάφορες θεραπευτικές επιλογές. Όταν διαγνωστούν νωρίς, οι περισσότεροι καρκίνοι του δέρματος μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα.

Τι άλλο μπορώ να κάνω;

Το να γνωρίζετε ότι μπορεί να διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης δευτερογενούς καρκίνου μπορεί να είναι δύσκολο. Η συζήτηση με φίλους και συγγενείς μπορεί να είναι βοηθητική, καθώς και η ειδική συμβουλευτική ή/και η επαφή με ομάδες υποστήριξης, όπως οργανώσεις ασθενών. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη φροντίδα της ψυχικής σας υγείας, διαβάστε: Προβλήματα ψυχικής υγείας.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος, η υιοθέτηση ή η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής είναι εξαιρετικά σημαντική. Ειδικότερα, είναι σημαντικό να αποφεύγετε την (υπερβολική) έκθεση στον ήλιο, ιδίως στο μέσο της ημέρας. Όταν βγαίνετε έξω, συνιστάται να χρησιμοποιείτε αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας και να φοράτε προστατευτικό ρουχισμό. Η φροντίδα της ψυχικής σας υγείας μπορεί να είναι ευεργετική· ακόμη και μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής σας μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική σας υγεία. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την υιοθέτηση ενός πιο υγιεινού τρόπου ζωής, παρακαλώ διαβάστε: Προαγωγή της υγείας.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του δέρματος και να γνωρίζετε τα συμπτώματα και τα σημεία. Εάν έχετε περαιτέρω ερωτήσεις ή εάν οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν φυλλάδιο σας ανησυχούν, επικοινωνήστε με τον γενικό σας ιατρό ή τον ειδικό που σας παρακολουθεί.

Που μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες;

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον καρκίνο του δέρματος στο διαδίκτυο. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι οι πληροφορίες αυτές δεν είναι πάντα ενημερωμένες ή ακριβείς.

Σε αυτόν τον ιστότοπο μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το θέμα αυτό:

Παρακαλώ σημειώστε

Αυτή η περίληψη PLAIN βασίζεται στην οδηγία του PanCareFollowUp για τις “Δευτερογενείς Νεοπλασίες” [1], η οποία βασίζεται στη συναίνεση διαφόρων εθνικών οδηγιών.

Παρόλο που η ομάδα πληροφοριών PanCare PLAIN προσπαθεί να παρέχει ακριβείς και πλήρεις πληροφορίες που είναι ενημερωμένες κατά την ημερομηνία δημοσίευσης, μπορείτε να ελέγξετε με τον γενικό ιατρό σας ή τον ειδικό που σας παρακολουθεί αν η παρούσα περίληψη αντικατοπτρίζει τις πιο πρόσφατες διαθέσιμες πληροφορίες και αν είναι σχετικές για εσάς.

Μην βασίζεστε αποκλειστικά σε αυτές τις πληροφορίες. Το ιδανικό είναι να ζητήσετε τη συμβουλή ενός ειδικευμένου ιατρού εάν έχετε ερωτήσεις σχετικά με μια συγκεκριμένη ιατρική κατάσταση, ασθένεια, διάγνωση ή σύμπτωμα.

Καμία εγγύηση ή δήλωση, ρητή ή σιωπηρή, δεν παρέχεται σχετικά με την ακρίβεια, την αξιοπιστία, την πληρότητα, τη συνάφεια ή την επικαιρότητα των πληροφοριών αυτών. Η PanCare παρήγαγε την αγγλική έκδοση και η PanCare δεν ευθύνεται για τις μεταφρασμένες εκδόσεις της παρούσας περίληψης. Η Ελληνική έκδοση των περιλήψεων PLAIN δημιουργήθηκε από το Κύτταρο.

[1] van Kalsbeek, R. κ.ά. (2021) European PANCAREFOLLOWUP recommendations for surveillance of late effects of childhood, adolescent, and Young Adult Cancer, European journal of cancer. Διαθέσιμο στο: https://www.ejcancer.com/article/S0959-8049(21)00368-3/fulltext.